Michaił Bułhakow - biografia

Michał Bułhakow urodził się w roku 1891 jako syn profesora Akademii Duchownej. W roku 1916 po ukończeniu medycyny na Uniwersytecie Kijowskim podjął pracę w swoim zawodzie – początkowo we wsi na Smoleńszczyźnie, następnie w rodzinnym Kijowie. W roku 1919 porzucił praktykę lekarską. Przez pewien czas pracował w wydziale sztuk we Władykaukazie (obecnie Ordżonikidze), współpracując jednocześnie z redakcją miejscowej gazety. W roku 1921 przeniósł się do Moskwy, gdzie pozostawał aż do śmierci. Zmarł 10 marca 1940 r.

Pierwsze próby pisarskie podjął w 1919 r. Swoje pierwsze opowiadanie – jak wspomina żartobliwie w autobiografii – napisał pewnej jesiennej nocy w rozklekotanym pociągu przy świeczce wetkniętej w butelkę po nafcie. Napisał też wtedy kilka felietonów oraz trzy sztuki, które zostały wystawione na scenie prowincjonalnego teatru. Utwory te nie były jeszcze wydarzeniem ani w literaturze rosyjskiej tego okresu, ani w literackiej biografii Bułhakowa.

Wydarzeniem takim stał się natomiast opublikowany w Moskwie w roku 1925 tom opowiadań Diaboliada oraz dwie powieści: Fatalne jaja i – ogłoszona tylko częściowo – Biała Gwardia, według której powstała następnie głośna sztuka pt. Dni Turbinów.

Już tutaj znalazły odzwierciedlenie dwa główne nurty problemowe, dominujące w całej twórczości Bułhakowa: satyra społeczno-polityczna, wyrażana najczęściej w formie fantastycznej groteski, oraz fascynujący pisarza temat rewolucji i kontrrewolucji.

W następnych latach spod pióra Bułhakowa wyszło wiele utworów dramatycznych i prozatorskich o trwałych walorach artystycznych, m. in. znany dziś dramat Ucieczka, w którym kontynuował temat Białej Gwardii, komedia obyczajowa Mieszkanie Zojki i sztuka parodystyczna Szkarłatna wyspa, a także powieść biograficzna Życie pana Moliera, dramaty Kabała świętoszków i Ostatnie dni, w których podejmuje temat artysty i jego posłannictwa.

Żaden z utworów powstałych po roku 1925 nie ukazał się drukiem za życia autora, podobnie jak większość jego sztuk nie doczekała się za jego życia inscenizacji, a te nieliczne, poza Dniami Turbinów, które zostały wystawione, prędko schodziły z afiszów.

(fragmenty posłowia do: Michał Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, tłum. Irena Lewandowska i Witold Dąbrowski, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa 1973)

  Dowiedz się więcej